'epistaxis°': «neusbloeden
Versie 2 kolommen Isabel
'epistaxis°': «neusbloeden
ETIO:
a)unilaterale epistaxis: bloed is afkomstig van de bovenste luchtwegen, normaal craniaal van de choanae (openingen caudaal van het harde verhemelte: verbinding van de neusholte met de nasopharynx)
▪trauma van de bovenste luchtwegen ▫iatrogeen na neusslokdarmsondage;
▪letsels aan de kop en kaken: ▫schedeltrauma; ▫schedelfractuur, ▫trauma van de hoornen (bov); ▫trauma van ethmoïd (gevaarlijk!); ▫tandletsels, ▫corpus aliënum, ▫palatoschisis
▪tumoren: rhinoneoplasia (bloeding is intermitterend, progressief, chronisch), ▫paranasaal meningeoma (can)
▪ruptuur van bloedvaten: bloeding van sinus, pharynx, larynx, luchtzakken, varices, tak van de a.carotis interna, aspergillus rhinitis (can)(fel); aspergillose van de luchtzakken (equ); ▫airsacculitis (equ)
▪corpus aliënum in neus, pharynx
▪intense inspanning of erfelijk recessief bij volbloed (equ);
b)bilaterale epistaxis met schuim: het bloed is uit de longen afkomstig
▪longinfecties: ▫miltvuur (sui); ▫varkenspest (sui); ▫morbus maculosus;
▫actinobacillus pleuropneumoniae (sui) met soms unilaterale hemorragisch necrotiserende pneumonie en pleuritis
▪hemorragische diathesen, ▫coumarineintoxicatie
▪longletsels: ▫longtumor; ▫longtrauma, ▫longbloeding (schuimig bloed);
▪cardiovasculaire aandoeningen: ▫thrombus van de vena cava caudalis (bov): tevens verhoogde bloeddruk in de jugularis ▫hartsinsufficiëntie; ▫hitteslag, ▫thrombose van grote longbloedvaten; ▫verhoogde bloeddruk; veineuse pols; de epistaxis wordt veroorzaakt door hemoptysia, bloeding uit de luchtwegen; dit kan discreet zijn maar ook massaal (het dier wordt teruggevonden in een bloedbad)
▫tracheitis, bronchitis
c)bilaterale epistaxis zonder schuim, of met grote luchtbellen: het bloed kan ook uit de bovenste luchtwegen afkomstig zijn. Cfr ook unilaterale epsitaxis
▪infectieuse aandoeningen: ▫atrofische rhinitis (sui) ▫aspegillus rhinitis (can)(fel) ▫miltvuur (sui)(equ); ▫varkenspest (sui); ▫morbus maculosus; ▫rhinosporidiose; ▫ BVD; ▫ehrlichiose; ▫besnoitiosis;
▪letsels aan schedel en neus: ▫schedelfractuur; ▫corpus aliënum; ▫tumoraal; ▫airsacculitis (equ) (bilateraal); ▫sinusbloeding
▪hemorragische diathesen en coagulopathiën; ▫coumarineintoxicatie; ▫mannetjesvaren; ▫quercus intoxicatie met eikels ▫kwikintoxicatie; ▫organochloor; ▫organofosfaat; ▫purpura hemorragica, ▫capillair fragiliteit
▪cardiovasculaire aandoeningen: ▫intense inspanning (equ);
▫hitteslag; ▫hypertensie
▪maagdarmbloedingen ▫oesophagitis; ▫maagbloeding: door braken kan bloed (bruin bloed) ook via de neus naar buiten
PATH:
schuimig bloed is afkomstig van de longen; overvloedig en unilateraal afkomstig van de neusholte; discreter bij sinusbloeding. Epistaxis ka nook deel uitmaken van een algemeen hemorragisch syndroom
THER:
etiologisch; algemeen stollingstherapie; bloedtransfusie; cauterisatie uitwendige druk: afstoppen met tampons doordrenkt met adrenaline en met elkaar verbonden met een touwtje voor het verwijderen (na max. 24 uur); aanbrengen van koude, ijs; rust gedurende een maand (equ); ephedrine in situ en algemeen. Furosemide teneinde de bloeddruk te verlagen