algemene klachten
‘thanasia°’: sterfte, acute sterfte zonder voorafgaande symptomen, massale sterfte.
ETIO:
(gal) bij de kip
-▪Pasteurella multocida: kippencholera. Acute vorm: aantasting van de inwendige organen, petechiën, sterfte door septicemia, bloedige diarrhea. (ana): eendencholera septicemie, epiphora, neusvloei, hemorragische diarrhea, pericarditis, hepatomegalia, sterfte (20%).
-▪Mycoplasma gallisepticum: sterfte na ademhalingsstoornissen en complicaties door secundaire infectie
-▪Avibacterium paragallinarum: acute snot: matige sterfte (20%)
-▪aviaire influenza (aangifteplichtig): tot 100% sterfte. Vooral met ademhalingssymptomen, kopoedeem, cyanose van kam en lellen.
-▪jicht met aantasting van de inwendige organen: nieren, hart, subcutaan, salpynx, cloaca. -▪infectieuse laryngotracheïtis door Herpesvirus: rhinitis, gezwollen kop, dyspnea, neusvloei, soms met bloed (bloedspatten in de hokken), hoge sterfte, daling van de eierleg
-▪Syngamus trachea: dyspnea, waardoor de vogels met de snavel wijd open naar lucht happen, asthenia, vermageren, sterfte door verstikking
-▪atherosclerose: vaatletsels met circulatiestoornissen.
-▪pseudovogelpest: tot 90% mortaliteit (aangifteplichtig).
-▪viscerale vorm van de ziekte van Marek: meestal acute sterfte, diarrhea, bleke kam,
-▪kippen leukose door Retrovirus: multipele tumoren van de ingewnaden, lever en milt, soms ruptuur van de lever door hepatomegalia
-▪leververvetting: sterfte door leverruptuur bij obese dieren. Bleke broze uitgezette lever bij lijkschouwing.
ziekte
PATH:
(gen) : Bol zitten : de veren opgetrokken, de kop in de veren. Eetlust is kieskeurig, normale voeding wordt genegeerd, nieuwe dingen worden wel aanvaard. Een scherp uitstekend borstbeen duidt op vermagering. Volièrevogels gaan op de bodem van de kooi zitten, en zijn inactief. De ogen zijn toegeknepen. Wanneer de buikveertjes opzij geblazen worden en de huid zichtbaar wordt, dan moet deze mooi roze zijn.
ETIO:
-bij gebrek aan evidente symptomen, gaan veel aandoeningen slechts gepaard met vage algemene symptomen.
-infectieuze ziekten
-spijsverteringstoornissen
-hart en ademhalingstoornissen
-stoornissen in de eierleg : bacteriële salpingitis, vaak bij afgedankte, batterijkippen ; legnood ; buikleg.
‘adipositas°’
PATH: abdomendilatatie, vast aanvoelend
ETIO:
-energie- vetrijke en eiwitarme voeding
-gebrek aan beweging
-oestrogenen
-leververvetting
‘ascites°’
PATH: abdomendilatatie, klotsende inhoud, vochtaspiratie bij abdominocentese.
ETIO:
-hartsinsufficiëntie
-leverdegeneratie
-buikleg
-neoplasia
Digestief apparaat
‘ingluvitis°’ ontsteking van de krop, zichtbaar met open bek, infectie van de krop.
PATH: een verdikte kropwand, regurgitatie, halitosis (mondgeur) anorexia, vermageren, regurgitatie wijst op ontsteking van de krop.
ETIO:
-▪candida infectie
-▪capillaria
-▪trichomonas
-▪poxvirus
-▪bacteriele infectie
DIAG: het primair agens is rechtstreeks aantoonbaar bij microscopisch onderzoek van de proppen.
THER: etiologisch; ledigen van de krop
‘ingluviomegalia°’ kropdilatatie, kropovervulling.
PATH: grote krop, de zwelling is uitwendig zichtbaar, de inhoud kan gekneed worden.
ETIO:
-▪gulzigheid, onaangepaste voeders
-▪ontsteking.
-▪opname van vreemde voorwerpen, of moeilijk te verzwelgen voeder, indrogen.
-▪klassieke Marek: neurolymphomatose: door aantasten van de n.vagus met kropverlamming; naast aantasten van perifere zenuwen met verlammingen van poten, vleugels.
THER: ledigen van de krop, soms chirurgisch, spoelen van de krop.
‘ingluvioblema°’ uitwendig zichtbare wonde ter hoogte van de krop.
PATH: kropwonde, bezoedeling van de pluimen door lekkage THER: Chirurgische reparatie, iedere laag afzonderlijk hechten. Best wachten tot wanneer de necrotische weefsls duidelijk afgetekend zijn.
‘diarrhea°’
PATH:
Aanwezigheid van bevuilde veertjes rond de cloaca, abnormale mest op de bedding wijst op diarrhee
ETIO:
(gal): bij de kip
-▪Pasteurella multocida: bloedige diarrhee; ook bij de eend (ana)
-▪Eimeria: coccidiose: bij volièrevogels, duiven, kippen (ave)(gal)(col):. volwassen kip: oedeem, petechiën, witte granulomen op de inwendige organen, catarrhale enteritis, soms verlammingen, verminderde eierleg, lage mortaliteit. Jonge kip: anemia; hoge mortaliteit, hemorragische typhlitis en soms bloedige diarrhea. Andere vogels (ave): diarrhea, sterfte.
-▪Ascaridia galli: diarrhee, vermageren, anemia, ei misvormingen. De larven veroorzaken meer schade dan de (tot 12cm grote) volwassen worm. Aardwormen zijn tussengastheer.
-▪Capillaria obsignata: meestal subklinisch, veroorzaakt anemia, vermageren, bloedige diarrhee, sterfte. Aardwormen zijn tussengastheer. Ook bij andere vogels (ave).
-▪Heterakis gallinarum: hemorragische diarrhee, door spoliatie is er vermageren, anemia, zenuwsymptomen, daling van de eierleg. Heterakis is de vector voor Histomonas meleagridis. Aardwormen zijn tussengastheer
-▪Raillietina: lintworm. Mieren zijn tussengastheer.
-▪Salmonella: diarrhee, eventueel bloedig, met sterfte
-▪E.Coli
-▪Clostridium
-▪Histomonas meleagridis veroorzaakt blackhead: anorexia, asthenia, vermageren, overvloedige schuimige diarrhea, opgelichtte veders, zwarte kop, plotse, acute, hoge sterfte bij jonge dieren (70-100%), komt vooral voor wanneer verschillende hoenderachtigen samenleven (kippen, fazanten, kalkoenen.
-▪aviaire influenza (aangifteplichtige ziekte bij vermoeden) hoogpathogene stammen veroorzaken soms diarrhee.
-▪pseudovogelpest: veroorzaakt sterfte, respiratoire symptomen, waterige groene diarrhee. (aangifteplichtig).
-▪groene diarrhee en abdomen dilatatie komt voor bij leververvetting, en obese dieren.
‘cloaca prolaps°’
PATH: uitgestulpte, bloedrode, geïnfecteerde mucosa, met mest besmeurd.
ETIO:
-▪darmparasieten
-▪hevig persen bij de eierleg
-▪cannibalisme van de andere kippen op een lichte uitstulping.
Urogenitale klachten
lage uitkipping-kuikensterfte
PATH:
een hoog percentage eieren geven geen kuikens na broeden, ofwel is er sterfte van kuikens na uitkippen. Een uitkipping van 80-90% kan als normaal bestempeld worden. Bij doorlichten van de eieren is er geen netwerk van bloedvaten zichtbaar, slechts een ring (die wijst op vroege embryonale sterfte); na openen van het ei ter hoogte van de luchtkamer kan men vaststellen dat de embryo (laattijdig) gestorven is (het dode embryo heeft reeds een bek, poten, vleugels); soms zijn teratologische afwijkingen zichtbaar. Een niet bevrucht ei bevat geen bastoderm op het eigeel. Het embryo moet goed geplaatst zijn: kop onder de rechter vleugel, bek naar de luchtkamer, poten naar de eipunt.
ETIO:
-▪te jonge of te oude hanen.
-▪voedingsfouten, ondervoeding, carenties en tekorten.
-▪consanguiniteit ; letale genen.
-▪infectieziekten bij de kweekdieren.
-▪Salmonella pullorum, Salmonella gallinarum
-▪Mycoplasma gallisepticum
-▪bij gebruik van incubatoren zijn fouten mogelijk bij het bewaren van de eieren vòòr incubatie : te warm met beginnende ontwikkeling, verkeerde luchtvochtigheid; ondeskundig reinigen van de eieren (infectie); onvoldoende keren van de eieren; verkeerde luchtvochtigheid; onvoldoende ventilatie, verkeerde incubatietemperatuur; infectie en onvoldoende reiniging van de incubator (soms barsten, exploderen van de eieren bij gasvormende bacteriën)
‘ovipause°’ ‘oligovaria°’ : ώάριον: ei. gedaalde eierleg, legstop.
ETIO:
(gal) bij kippen:
-▪einde van een legcyclus. Kippen doen dit op individuele basis, niet allemaal gelijktijdig. Verontrustend is wanneer alle kippen legstop vertonen.
-▪ras: enkel legrassen kunnen bijna een heel jaar door leggen
-▪ouderdom (definitieve legstop rond 5-6 jaar)
-▪onvoldoende proper drinkwater, onaangepast voeder.
-▪licht: kippen hebben 15 uur licht nodig; het is normaal dat ze in de winter minder leggen. Kunstlicht verbetert de eierleg.
-▪jaarlijkse rui: op het einde van de zomer en herfst.
-stress, zoals verhuizen van hok, verandering van voeding, vochtige omgeving.
-▪soms leggen de kippen normaal, maar het zijn kleine roofdieren die de eieren komen eten. Soms eten de kippen zelf hun eieren of eieren van andere kippen omdat ze aan Calcium gebrek lijden.
-▪verloren leggen: de kippen leggen soms eirenen op andere plaatsen dan in het broednest. -▪Mallophaga luizen, leven op de kip.
-▪Dermanyssus gallinae: rode bloedluis; naast ovipuse veroorzaken ze tevens onrust, anemie. Luizen leven in de hokken op donkere plaatsen en komen ’s nachts bloed zuigen.
-▪verminosen, worminfecties.
-▪Mycoplasma gallisepticum: samen met ademhalingsstoornissen, snot, verlaagde uitkipping.
-▪Avibacterium paragallinarum: acute snot.
-▪infectieuse laryngotracheïtis, ILT door Herpesvirus: rhinitis, gezwollen kop, dyspnea, neusvloei, expectoraties soms met bloed (bloedspatten in de hokken), hoge sterfte, daling van de eierleg.
-▪infectieuse bronchitis door Coronavirus: tracheitis met reutels; pneumonia; fibrineuse aersacculitis en pericarditis. oöphoritis, daling van de eierleg, misvormde eieren, polyuria, polydipsia, nat strooisel.
-▪bacteriële salpingitis, vaak bij afgedankte batterijkippen.
-▪legnood
-▪aviaire influenza (aangifteplichtig) (laagpathogene stammen).
-▪milde vorm van pseudovogelpest.
-▪eververvetting; tevens obese dieren, uitgezet abdomen.
abnormale eierschalen
ETIO:
-▪rachitis, osteomalacie
-▪infectieuse bronchitis
-▪bacteriële salpingitis, vaak bij afgedankte batterijkippen. Finale diagnose enkel n coelioscopie of coeliotomie. Te behandelen met suprelorin, antibiotica.
-▪buikleg: algemeen, erg zieke dieren, bij buikounctie vindt men ascites of peritonitis, men vindt ook een typische pinguin houding, radiografie of echografie kunnen helpen bij de diagnose. De oorzaak is traumatisch, of secundair aan salpingitis. Behandeling is mogelijk met antibiotica, hormonaal stopzetten van de eienrleg (suprelorin), spoelen van coeloom, buikholte
-▪kippenleukose
Soms is er overdreven eierleg met vermageren. De leg kan dan stopgezet worden met suprelorin
legnood: veroorzaakt door
ETIO:
een te groot ei, overtollige eieren, abnormaal gevormde eieren, ofwel door ouderdom, obesitas, bekkenletsels, neoplasia.
PATH:
veroorzaakt algemeen ziek zijn, persen, poten in gespreide stand, dyspnea.
DIAG:
Diagnose door palpatie, radiografie.
THER:
Kan verholpen worden met massage en glijmiddel, heelkundig, ofwel het ei leegprikken via de cloaca, of via de buikwand.
Klachten over het bewegingsapparaat
‘pteroptosis°’ hangende vleugels; angelopteria
ETIO:
-▪syndroom van de hangende vleugel ‘angelopteria*’ sdr/top/pte/trm
-▪vleugelfractuur; -▪vleugelspierscheur; -▪nerveuse aandoening
-▪arthritis (cfr gezwollen, pijnlijke gewrichten)
-▪beendertumoren: de tumor is palpeerbaar of zichtbaar op radiografie. Veroorzaakt door leucose, ofwel primaire tumor
-▪klassieke Marek, neurolymphomatose met aantasting van perifere zenuwen
-▪Salmonellose: ook moeilijk opvliegen bij de duif (col)
'placodystrophia°': Abnormale schubben op de poten bij vogels: kalkpoten. (ave)(gal)
PATH: de schubben komen los, zijn vaalkleurig, hypertrofisch, bedekt met poederachtig beleg.
ETIO:
(gal)(ave) bij kippen en andere vogels
-▪Cnemodocoptes mutans.
-▪biotine en pantotheentekort
‘dyskinesia°’: bewegingstoornissen, manken, niet mee kunnen.
-▪beendertumoren; de tumor is palpeerbaar of zichtbaar op radiografie. Het betreft ofwel een primaire tumor ofwel leucose.
ETIO:
-▪fracturen, soms open fracturen, zwellingen, crepitatie, koud aanvoelen, hematomen.
-▪bumble foot (cfr.infra) -▪slipped tendon, de gastrocnemius is niet solidair met d calcaneus en ligt los; vaak samen met lokale bloeding. De oorzaak is congenitaal of traumatisch. Euthanasie is de enige oplossing.
‘bumble foot°’: ontsteking van de voetzool, eksterogen
PATH:
5 stadia, gaande van: roodheid, zwelling- hyperkeratose, abscessen- korsten, aantasting van de pezen, aantasting van het bot. de kippen manken, lopen niet mee, vaak is de gehele toom aangetast.
ETIO:
-▪onaangepast strooisel, inactiviteit, obesitas.
‘paralysis°’: verlamming:
PATH: spreidpoten, splay leg
ETIO
-▪spierspasme door te dunne zitstokken; hersentrauma. -▪splay leg: spreidpoten bij kuikens, voedingstekort, onaangepaste bodem en strooisel. Te behandelen met verbinden van beide pootjes
-▪klassieke Marek, neurolymphomatose met aantasting van perifere zenuwen.
gezwollen pijnlijke gewrichten, beenderen.
PATH:
naast visuele afwijkingen ter hoogte van de gewrichten, beenderen en naast motiliteitstoornissen, kan de vogel ook algemene ziektesymptomen vertonen, afhankelijk van de etiologie.
DIAG:
punctie van de zwelling, het gewricht laat bacteriiologisch onderzoek, cytologie toe.
ETIO:
-▪mycoplasma synoviae: arthritis, ontsteking van de bursa op het borstbeen, maar ook ademhalings stoornissen, hepatitis, diarrhea.
-▪pasteurella multocida, kippencholera: gezwollen gewrichten, sterfte, diarrhea, ademhalings symptomen, neus en oogvloei, dikke lellen en kop.
-▪arthritis door Staphylococcus, E.Coli, Salmonella, ten gevolge van een infectiehaard elders in het lichaam.
-▪arthritis door Reovirus: Gezwollen hakgewrichten, strekpoten, scheefstand, manken, veel liggen bij jonge dieren tusssen 4-8 weken oud, meestal bij zware rassen. Daarenboven kunnen slechte inpluiming, zenuwsymptomen door encephalitis, achterblijvers voorkomen. Verspreiding gebeurt via direct contact, transovarieel, uitrusting. Het virus is zeer resistent.
-▪articulair jicht wordt veroorzaakt door nierinsufficiêntie, deshydratatie, obstructe van ureter, hoge Ca en eiwit gehaltes in de voeding, tekort aan vit A en is te behandelen met colchicine, vit A, allopurinol, verschaffen van voldoende drinkwater.
THER:
antibiotica, naargelang het antibiogram.
kromme poten
ETIO:
-osteomalacie, rachitis: Tevens zijn de langere beenderen flexiebel, en heeft men ook abnormale eierschalen, een vervormd borstbeen.
wonden aan poten en vleugels
PATH: soms is de oorzakelijke klemming zichtbaar, soms is dit ingezonken in de weefsels; de letsels zijn echter ringvormig rond de poot
ETIO:
-▪veel wonden aan poten en vleugels, en ook bek, worden veroorzaakt door draad: ijzerdraad, visdraad, prikkeldraad. Aan de poten zijn ringen vaak oorzaak van afklemmen. Diepe insneden, soms volledig ingezonken draad, necrosen veroorzaken veel leed.
THER: de draad, ring moet met alle voorzichtigheid losgeprepareerd worden.
krom borstbeen:
ETIO:
-▪rachitis, osteomalacie
Huidklachten, pluimen
‘dyspteromia°’ ‘pterotillomania°’: (pteroma : pluimen) : uittrekken van veders. Slechte inpluiming. Vederpikken, vederuitval, vederbeschadigingen.
ETIO:
-▪eind van de zomer begint de kip pluimen te verliezen, en stoppen met eierleg : deze rui is bestemt om de winter voor te bereiden. Als de kip (haan) pluimen verliest overal op het lichaam, en tegelijk blijft eten en drinken, dan is er geen nood : het die ris in rui. Dit kan tot 3 maand duren. De eerste rui grijpt plaats op de leeftijd van 18 maanden.
-▪kippen verliezen pluimen op de rug, omwille van copulatie met de haan
-▪pica vanwege andere kippen
-▪huidparasieten, darmstoornissen (door secundaire nicotinamide en pantotheenzuurcarentie)bij duiven, en vogels in het algemeen (ave)(col)
-▪vederluizen: Ischnocera: (gal) bij kippen: aan de basis van de pluimen vindt men een wit beleg. De rode bloedluis en schurft (Cnemidocoptes laevis, niet te verwarren met C.mutans die kalkpoten veroorzaakt) kunnen ook verlies van pluimen veroorzaken.
-▪wanneer kippen pluimen eten, dan kan dit wijzen op een gebrek aan methionine. Dit kan verholpen worden met voedersupplementen.
-▪verveling, teken van onbehagen bij alle vogels, papegaaiachtigen en andere.
-▪ kippen die broeds zijn kunnen ook pluimen verliezen op borst en buik ; dit zou een betere warmte transmissie teweegbrengen bij broeden.
PATH: onvolledig vederkleed; laattijdige rui; broze veders.
THER: behandelen van darparasieten, vitamines toedienen, zwavelhoudende aminozuren toedienen (methionine, cystine, lysine)
geelachtig vocht, subcutaan: exsudatieve diathese, ascites
ETIO: vit E gebrek
ectoparasieten:
ETIO
-▪aanwezigheid van teken, meestal op de kop.
-▪vlooien: Ceratophyllus gallinae
-▪vederluizen (cnemidocoptes laevis); kalkpoten (cnemidocoptes mutans).
-▪bloedluis (dermanyssus gallinae)
-▪myiase: aanwezigheid van maden
een vogel die zeer zacht aanvoelt, en voor een sterke lamp dooschijnend is vertoont een luchtzakscheur.
wonden, abscessen, huidinfectie
ETIO:
(gal) kippen:
-▪trauma, bijtwonden, cannibalisme: ontsmetten en hechten.
-▪problemen van huisvesting: scherpe voorwerpen, uitstekende nagels
-▪pokvirus.
-▪Clostridium, Stapylococcus, E.Coli, schimmels, gisten: vooral aantasting van de minst bevederde delen (kop, rond de ogen, hals, buik, poten)
THER
-huisvesting verbeteren, huidzalven, NSAID, antibiotica.
multipele nodules
ETIO:
-cutane vorm van de ziekte van Marek: nodules op de vederfollikels
Adspectie van de kop
gezwollen kop
ETIO:
Bij de kip
-▪aviaire influenza
-▪infectieuse laryngotracheïtis door herpesvirus:
-▪pseudovogelpest: ook torticollis, kop scheef gehouden. Aangifteplichtig
kleine kam:
ETIO: een kip die uit de leg gevallen is en uitvallen van de ovariële activiteit geeft een verkleinen van de kam.
gezwollen kinlellen: dikke lellenziekte, vogelcholera.
ETIO:
-▪staphylococcose infectie na trauma van de lellen.
-▪chronische vorm van pasteurella multocida (gal): kippencholera, wattle disease: verdikte kinlellen, zwelling van de kop en poten, diarrhee, neus- en oogvloei en gezwollen gewrichten.
-▪aviaire influenza (aangifteplichtig): zwelling en cyanose van kam en kinlellen. Tevens ook ademhalingssymptomen, zenuwsymptomen, diarrhea.
bleke kam, lellen, huid: anemia
ETIO:
-▪(gal) bij kippen: bloedluis: dermanyssus gallinae: bleke huid, anemia, soms onrust en legdaling.
-▪viscerale vorm van de ziekte van Marek: sterfte, diarrhea, tumoren op inwendige organen.
-▪kippenleukose door Reovirus: bleke tot cyanotische kam en lellen.
-▪leververvetting.
wratten, pokken op, kam en lellen
ETIO:
▪(gal): kippenpokken: acuut optreden: tevens dyspnee, conjunctivitis en oogvloei, neusvloei, aantasting van de cloaca, hoge sterfte, zeer besmettelijk aandoening.
'favus°': poederkam:
PATH: witte poederachtige kam: (gal), letsels op niet bevederde delen (poten, kam, lellen, kop rond de ogen)
ETIO:
-▪(gal) bij kippen: microsporon, trichophyton megninii, candida, Malassezia.
THER: enilconazole (imaverol spray) lokaal of peroraal itroconazole (fungitraxx)
gangreen van de kam en lellen
ETIO:
-ergotamine (moederkorenvergiftiging)
-vrieswonden
Ogen: spleetvormige, verkleurde pupil
ETIO: Marek
Ogen: cornea blauw, troebel
ETIO:
-▪oculaire vorm van Marek.
-▪NH3, de lucht in de stallen is oververzadigd met ammoniak gassen door onvoldoende verluchting.
-▪snot.
‘koloborostrum°’: traumatisch mechanische bekproblemen:
PATH: barsten, breuken, abnormale positie, slecht op elkaar aansluiten,
Schaarbek:
ETIO:
-▪schaarbek: Mn, Co gebrek (vroegtijdige sterfte)
-▪epidemische, idiopatische en reversiebele bekmisvorming bij verscheidene vogelsoorten (C.M. Handel et al. 2010)
-▪trauma
-▪congenitaal
THER: trimmen en correcties met electrische drilboren.
‘rostritis°’: ontsteking, infectie van de bek
PATH:
Aanwezigheid van proppen, beleg, kaasachtige massa’s, anorexia, vermageren.
ETIO:
Bij de kip:
-▪candida
-▪capillaria
-▪trichomonas
-▪poxvirus
-▪bacteriele infectie
DIAG: microscopisch onderzoek van de proppen
THER: etiologisch
Pneumopathia: ademhalingsklachten
snot: Niezen, snotteren, neusuitvloei, tranende ogen, zwelling van de kop,
ETIO:
Bij de kip
-▪Sinusitis, rhinitis, conjunctivitis
-▪infectieus
-▪te veel stof, te veel ammoniak, te weinig of te veel ventilatie, vitamine A tekort, niet-optimale voeding
-▪Mycoplasma gallisepticum:chronic respiratory disease, CRD; chronische snot bij hoenderachtigen en watervogels. De infectie is transovarieel, of via aerosol. Vaak na aankoop van kippen, of tentoonstellingen. Ook bij eenden (ana).
-▪(gal): avibacterium paragallinarum: infectieuze coryza, acute snot., dikke koppen ziekte. Zeer besmettlijk via aërosol of peroraal.
-▪aviaire influenza (aangifteplichtig).
-▪infectieuse laryngotrcheïtis door Herpesvirus: rhinitis, gezwollen kop, dyspnea, neusvloei, expectoraties soms met bloed (bloedspatten in de hokken), hoge sterfte, daling van de eierleg.
-▪infectieuse bronchitis door coronavirus: tracheitis met reutels; pneumonia; fibrineuse aersacculitis, dikke kop, neusvloei, niezen, ademen met de bek open en pericarditis. Oöphoritis, daling van de eierleg, misvormde eieren, polyuria, polydipsia, nat strooisel.
-▪kippenpokken: acuut optreden; tevens dyspnee, conjunctivitis en oogvloei, aantasting van de cloaca, dyspnea, neusvloei, hoge sterfte, zeer besmettelijk.
-▪pseudovogelpest: sterfte, matige tot erge ademhalingssymptomen, naargelang de virusstam. (aangifteplichtig)
-▪dyspnee, moeilijk ademen bij obese dieren, leververvetting, abdomendilatatie
‘dyspnea°’: moeilijk ademen
PATH: ademen met open bek, reutelende of piepende ademhaling, pompende ademhaling, (reutels bij auscultatie), de staart beweegt synchroon met de ademhaling.
ETIO:
Bij de kippen
-▪pneumonia, aerosacculitis
-▪te veel stof, te veel ammoniak in de lucht, te weinig of te veel ventilatie, vitamine A tekort, niet-optimale voeding.
-▪(gal)(ana): Mycoplasma gallisepticum:chronic respiratory disease, CRD bij hoenderachtigen en watervogels.
-▪infectieuse laryngotrcheïtis door Herpesvirus: rhinitis, gezwollen kop, dyspnea, neusvloei, expectoraties soms met bloed (bloedspatten in de hokken), hoge sterfte, daling van de eierleg.
-▪aviaire influenza (aangifteplichtig).
-▪nfectieuse bronchitis door coronavirus, IB: tracheitis met reutels; pneumonia; fibrineuse aersacculitis, dikke kop, neusvloei, niezen, ademen met de bek open en pericarditis. oöphoritis, daling van de eierleg, misvormde eieren, polyuria, polydipsia, nat strooisel
-▪(gal: kippenpokken: acuut optreden: tevens dyspnee, conjunctivitis en oogvloei, aantasting van de cloaca, dyspnea, neusvloei, hoge sterfte, zeer besmettelijk
-▪ (gal) Syngamus trachea: dyspnea, waardoor de vogels met de snavel wijd open naar lucht happen. Vandaar de naam gaapworm, asthenia, vermageren, sterfte door verstikking.
-▪Aspergillose: lethargia, ademhalingsproblemen, anorexia, braken, vemageren. Ook bij andere vogels (ave)
-▪Mycoplasma synoviae: ademhalingsstoornissen, alhoewel het tropisme eerder gericht is op gewrichten. Vooral bij mestkuikens.
Nevropathia: klachten over het zenuwstelsel
‘nevropathia°’ allerhande zenuwsymptomen: ataxia, torticollis, parese, paralysis, convulsies.
ETIO:
-▪proventriculus ectasia : dilatatie van de kliermaag
-▪intoxicaties
-▪aviaire influenza (aangifteplichtig)
-▪pseudovogelpest: torticollis, verlammingen, aangifteplichtig
-▪klassieke Marek of neurolymphomatose: letsels aan de perifere zenuwen met verlammingen en paresen aan poten (spreidstand is een typische houding), vleugels (afhangende vleugels); torticollis. Tevens zijn er tumoren aanwezig in de huid, spieren, inwendige organen.