Online Systematiek van de Pathologie en Differentiaal Diagnose
- Categorie: Anamnese
cophosis doofheid
dysecea: verminderd gehoor, beginnende doofheid. Presbyacousia (πρέσβυς : oud): de gehoorscherpte voor lage intensiteiten is beter dan voor sterke geluiden bij sommige ouderlingen. de trilharen van het slakkenhuis regeneren niet: iedere beschadiging is derhalve definitief. Men spreekt van doofheid (hum) vanaf verlies van perceptie van geluid beneden 20dB. Volledige doofheid (cophose) wordt gerekend vanaf 120dB. Is de oorzaak gelegen in uitwendige gehoorgang of middenoor, dan spreekt men van transmissiedoofheid. Vanaf het binnenoor spreekt men van perceptiedoofheid. Centrale doofheid is afhankelijk van de werking van de herenstam en de lobus temporalis (gehoorzone). Een eenvoudige methode voor detctie van doofheid is, bij het rutnde, maar wakkere dier een belangrijk geluid te produceren: normaal worden de oorchelpen gedraaid naar de vermoedelijke oorsprong van het geluid. Fijne geluiden die het dier aanbelangen (openen van koelkast, geluid van de metalen deeltjes van een leiband (wandelen) brengen een reactie met zich mee: in dit geval kan men een vermoeden van doofheid uitlsluiten. Honden die nooit reageren op het uitspreken van hun naam zijn ook verdacht. Brainstem auditory evoked reponse (BAER) test wordt bij kinferen en dieren gebruikt om de doofheid (unilteraal of bilateraal) te objectiveren. Het berust op electroencephalographische registratie van electrische golven na geluidstimulatie. (doorverwijzen voor uitvoering bij Anicura inrichtingen). (906)(907)(908)(909): principes van de BAER test.
ETIO:
▪otitis media, interna: ++, en otitis externa door transmissie
-parasitair: Otodectes, Notoëdres, Demodex, Sarcoptes.
-baterieel: Staphylococcus, Proteus, Pseudomonas, Borrelia (Lyme); (sui): Streptococcus suis bij biggen
-mycose: Malassesia, Candida, Aspergillus
-viraal: Distemper (can); FeLV/FIV (fel); Coronavirus FIP (fel); Herpes
-autoimmuun: Atopie, Otodectes allergie; bacteriële en fungale allergie
-osteomyelitis van het os petrosum is zeldzaam omdat het os petrosum zeer compact is.
-ontsteking van de bulla tympanica: na rhinitis via de buis van Eustachius is, tevens, de houding van de kop schuin door een vestibulaire stoornis.
-myringitis: ontsteking van het trommelvlies door: otitis externa, otitis interna, trauma
-pneumomyrinx: aanwezigheid van lucht in het middenoor. Frequent bij coryza, niezen, neus snuiten. Veroorzaakt vertigo, tinitus, doofheid.
-cholesteatoma is een chronische ontteking met masale desquamatie van epiteelcellen in het middenoor.
▪medicamenteus en toxisch
(ototoxische stoffen) : aminoglycosides (Neomycine oorzalf), macroliden (Erythromycine intraveineus), Polymyxine B; Chlooramphenicol; Vancomycine; diuretica (reversiebel na stopzetting), cytostatica; zware metalen; Salicylaten, Phenybutazone en derivaten.
▪traumatisch-mechanisch:
vreemd voorwerp; trauma; barotrauma of beschadigingen door drukwijzigingen; geluidstrauma (boven de 125dB of langdurige blootstelling aan 4000Hz); myringorexis of trommelvliesruptuur; cerumenprop, of verstopping van de uitwendige gehoorgang door oorsmeer, afgestoten epitheel.
▪rhinitis
▪tumoraal:
poliepen (fel); osteosarcoma; chondrosarcoma; fibrosarcoma; spinocellulair carcinoma; vestibulair Schwannoma; cholesteatoma; vestibulocochleair neurinoma.
▪congenitaal ++:
men vindt aplasia of hypoplasia gaande van oorschelp tot binnenoor. Hydrocephalus. Genetisch erflijke oorzaken zoals katten met blauwe ogen en witte vacht; congenitale doofheid bij de Dalmatiër met blauwe ogen; genetische doofheid werd gerapporteeerd bij een 90 tal hondenrassen. Genetische oorzaken bij hond en kat zijn hoofdzakelijk gebonden aan (witte) kleur of kleurpatronen (het Merle gen bij de hond (gen PMEL), Piebald gen bij de hond, witte katten, alpaca, lama, nerts, rund). Het witte kleur gen is dominant en doofheid kan voorkomen bij witte katten (50%), bij witte katten met unilaterale of bilaterale blauwe ogen ligt de incidentie hoger (70%). Doofheid betreft hoofdzakelijk degeneratie van het orgaan van Corti, aangeboren hypoplasie van het orgaan van Corti. De diagnose is zeer moeilijk in vivo. Infecties tijdens de dracht (zwangerschap), toxoplasmois, rubella, Cytomegalovirus produceren ook doofheid. (700)
▪letsels van het orgaan van Corti en/of de nervus cochlearis.
▪geriatrische doofheid (presbyacousia): (can)(fel)(hum) +++
▪hersenletsels:
hersentrauma; encephalitis; meningoencephalitis.
▪degeneratieve processen:
tympanosclerosis: sclerose van het trommelvlies met doofheid; ankylose van de gehoorbeentjes. De ziekte van Paget (algemene ziekte van beenderweefsel (hum) kan ook de gehoorbeentjes aantasten.
▪syndroom van Menière:
gaat gepaard met doofheid gedurende enkele seconden tot enkele weken, acoufeen, nausea, braken, brutale aanvallen van duizeligheid veroorzaakt door overmaat en hypertensie van het labyrintvocht (endolyfe). Labyrintitis, meningonevritis, neoplasia veroorzaken ook het syndroom van Menière.
- Categorie: Anamnese
Abnormale tranen, en oogvloei
Tranen : de traanfilm bestaat uit een externe lipidenlaag, gesecreteerd door de klieren van Meibomius op de palpebrale rand. Intermediair is er een waterlaag, gesecreteerd door de traanklier en het derde ooglid. Intern vindt men mucus herkomstig van de slijmbekercellen van de conjunctiva.
ETIO:
pyodacryorhea: purulente of etterige oogvloei
Wordt veroorzaakt door conjunctivitis. :
-de meest frequente oorzaak (can) is secundaire bacteriële infectie na keratoconjunctivitis sicca; initieel bestaat het oogsecreet uit mucus dat opdroogt en rondom de oogleden gedurig moet verwijderd worden.
-traaninsufficiëntie bij facialis paralyse met bemoeilijkte sluiting van de oogleden; lagophtalmos; exophtalmia.
- Categorie: Anamnese
Blepharopathia, abnormale oogleden
ETIO:
blepharoma: gelocaliseerde zwelling of tumor ter hoogte van de oogleden.
-myxomatosis,
-hordeolum: acute ontsteking van de ooglidklieren van Meibomius, of sebuklieren. Meestal gaat het om een absces op de rand van het ooglid.
-chalazion: chronische ontsteking van de ooglidklieren te wijten aan de belemmering van de afvoergang. Het is een harde, niet pijnlijke nodulus op de rand van het ooglid, soms bestaat een polypoïde massa, bij eversie ziet men uitgezette klieren van Meibomius. Soms is er secundaire purulente conjuctivitis.
-ooglidtumor: men vindt papilloma's (gesteelde tumoren), fibroma, carcinoma (bov)
- Categorie: Anamnese
dyscoria
abnormale vorm van de pupil; corectopia: abnormale ligging van de pupil.
Normale pupil bij dieren: vertikale spleet: kat, vos, koala, krokodil, meeste slangen; horizontale vierhoekige spleet: geit, schaap, paard, rund (zou een wijder gezichtsveld betekenen als verdediging tegen predatoren; Rond: mens, hond, leeuw.
- Categorie: Anamnese
mydriasis, myosis, anisocoria
miose, myose, midriase, mydriase
myosis (verkleinen van de pupil) wordt veroorzaakt door parasympaticotonie en contractie van de iris, mydriasis (vergroten van de pupil) door sympaticotonie en relaxatie van de iris. Anisocoria is een ongelijke grootte van de pupillen.
ETIO:
▪mydriasis, bilateraal: bij gebruik van fel licht in het oog ontstaat geen myosis in abnormale gevallen
-bij sterven treedt mydriasis op
-in de duisternis ontstaat een normale bilaterale mydriasis.
-medicamenteus of toxisch: scopolamine, vasoconstrictoren voor gebruik in neusverstopping, atropine en Atropa belladona (droge slijmvliezen en mond, excitatie, delirium, paralyse, relaxatie van de sfincters, bradycardia of tachycardia naargelang de dosis);
- Categorie: Anamnese
macrohematuria
macroscopisch zichtbare aanwezigheid van bloed in de urine of uitvloei uit de urethra. Hematurie is vaak niet macroscopisch aantoonbaar. Microhematurie of cryptohematurie is aantoonbaar door technieken van klinische biologie. De oorzaken echter zijn grotendeels dezelfde.
PATH: men maakt een onderscheid:
urinehematurie
▪Wanneer de urine rood verkleurd is tijdens de volledige mictio, dan is de hematurie van renale oorsprong.
▪Wanneer de verkleuring op het einde van de mictio verschijnt is de hematurie van de blaas afkomstig,
▪wanneer de urine rood verkleurd is tijdens het begin van de mictio, dan is de bloeding afkomstig van de urethra.
spermahematurie
▪hematospermia: het bloed is vermengd in het ejaculaat
serohemorragische uitvloei
echte hematurie
▪bloeding, onvermengd na het urineren
▪bloeding, onvermengd na ejaculatie
▪bloeding, onvermengd bij erectie
▪bloeding zonder enig verband
▪intermitterende bloeding
- Categorie: Anamnese
Hyperbilirubinemia, icterus, bilirubinuria:
Symptomen, anamnese:
Bilirubinuria: gele, soms bruingeel tot groengeel, naar intens fluo-gele tot koffiekleurige, tot zelfs zwarte urine. Aanwezigheid van bilirubine kan weliswaar in vele gevallen slechts aangetoond worden met klinisch biologische technieken. Deze techniek is sterk vereenvoudigd met het gebruik van droge chemie. Hierdoor beschouwt men bilirubinurie ook als een mogelijke klacht in de anamnese. Bilirubinuria heeft steeds een ongunstige prognose.
Icterus: gele verkleuring van huid, mucosae.
Fysiologie:
Bilirubine wordt geproduceerd door macrofagen van het reticuloendotheliaal stelsel uit hemoglobine vrijgekomen uit erythrocyten. In de lever wordt bilirubine geconjugeerd aan glucuronzuur. De hond produceert ook glucose en xyloseconjugaten. Conjugatie gebeurt ook in de nier bij (lag)(can)(rod) en in de darm bij (rod). Geconjugeerde bilirubine is directe bilirubine, en reageert rechtstreeks aan de diazotatie analyse methode, niet geconjugeerde bilirubine is indirecte bilirubine, en reageert aan diazotatie slechts na toevoegen van alcohol. Bilirubinurie is een teken van icterus, of verhoogd gehalte aan bilirubine in het organisme.
Bilirubine wordt slechts uitgescheiden via de urine onder geconjugeerde vorm. Er bestaan dus situaties waar geen bilirubinuria ontstaat spijts icterus.
Andere kleurwijzigingen van urine worden vroorzaakt door transformatie van hemoglobine in hematine in oude urine die bruin transparant wordt. Bij konijnen (lag): voeding met sommige groenten: broccoli, paardebloem, biet, kolen, wortels, spinazie kan kleurafwijkingen veroorzaken. Concentratie van urine en verhoogde densiteit veroorzaken ook donkerder urine;
ETIO:
De opsomming van de oorzaken van hyperbilirubinemia en icterus is zeer uitgebreid. Deze hebben niet noodzakelijk bilirubinuria tot gevolg. Daarom is initieel een benaderende etiologische diagnose nood-zakelijk, gebruik makend van de indelingen en categoriën van de oorzaken.
- Categorie: Anamnese
polyuria-polydipsia
PUPD: associatie van polyuria en polydipsia. Soms bestaat enkel polyuria soms enkel polydipsia.
Polyuria en polydipsia worden gewoonlijk samen vastgesteld om evidente redenen. Wanneer echter de polydipsia veroorzaakt wordt door watertekort, dan kan dit alleenstaand waargenomen worden. Mutatis mutandis gaat hyperhydratatie gepaard met alleenstaande polyuria.
- Categorie: Anamnese
Neonatologie neo
Normaal gedrag van neonati bij herbivora:
-na 5 min: Rillen en trachten recht te komen
-na 20 min: zuigreflex positief (uit te testen met een vingr in de mond.
-binnen de 2 uur: het dier staat recht.
-binnen de 3 uur is er zogen.
-binnen de 4 uur is er expulsie van meconium; uitblijven van expulsie wijst op rectum stenose.
Klinisch onderzoek: temperatuur boven de 37°C
-Hartfrequentie: 40-140/minuut
-Ademfrequentie: 20-80/minuut
-Mucosae roze.
Voorzorgen: de navelstreng moet spontaan ruptureren. Na 20 minuten mag deze afgebonden worden. Dit om transfert van bloed uit de placenta te vrijwaren. Na ruptuur of afbinden meot de navlstreng ontsmet worden door dompelen in iood tinctuur.
‘neonathanasia°’:
Deze term betreft vroegtijdige sterfte na de geboorte, en niet doodgeboorte. Conventioneel tot 3 dagen (perinataal) en 14 dagen (neonataal)
- Categorie: Anamnese
‘mastodermitis°’ ontsteking van de huid van uier en tepels (thelitis)
PATH: de aandoening kan specifiek de uier aantasten; sommige ziekten tasten echter simultaan andere locaties.
ETIO:
(bov):
1.Pustulae en bullae: Vesiculae, ulcera aan uier en tepels zijn voorzichtigheidshalve aangifteplichtig omwille van mogelijke Mond en Klauwzeer.
A)inheemse aandoeningen:
▫mond en klauwzeer (picornavirus) (aangifteplichtig): veroorzaakt vesikels met gele inhoud die zeer vlug overgaan tot ulceratie. Meestal zijn enkel de tepels aangetast naasr de mond en de klauwen.
▫vesiculaire stomatitis (rhabdovirus) (sui)(bov)(equi)(hum)(zoönose);
▫vesiculeus exantheem (calicivirus) (bov)(sui);
- Categorie: Anamnese
‘abortus°’
mummificatie, geboorte van zwakke neonati, vroege neonatale sterfte, resorptie, maceratie:
Abortus is het afdrijven van een onvoldragen levende of dode fœtus. Vòòr de leeftijd van leefbaarheid, maar na voltooide organogenesis spreekt men van verwerping of abortus, na deze leeftijd spreekt men van vroeggeboorte. Vooraleer de organogenesis voltooid is spreekt men van embryonale sterfte. Voor vele etiologiën lopen, abortus, vroeggeboorte, geboorte van zwakke neonati, kleine worpen, mummificatie, embryonale sterfte door mekaar. Wanneer een dode vrucht ontdekt wordt in de stal kan men een onderscheid maken tussen een vrucht die levend geboren is en doodgeboren: een levend geboren voldragen vrucht heeft strooisel tussen de teentjes, heeft een normale gestalte, overvloedig en droog haarkleed, heeft roze mucosae.