‘FCoV#’: feliene Corona virus is de verzamelnaam voor twee verschillende mutanten: FECV en FIPV
‘FECV#’: (fel) feline enteric coronavirus, feline darmcoronavirus. Feliene Coronavirus FCoV, is wereldwijd zeer verspreid in kattenpopulaties (840).
ETIO: besmetting van de kittens zodra de maternale immuniteit wegvalt; langs feco-orale weg verspreid.
PATH:
Pathogenese: het virus heeft een tropisme voor enterocyten, en in mindere mate voor monocyten en macrofagen. (841)
enteritis, meestal subklinisch, soms vomitus en diarrhea
DIAG:
Opsporen van virus RNA met PCR; veel normale katten zijn virus uitscheiders: deze test heeft weinig zin.
THER: algemene diarrhea behandeling.
‘FIPV#’: (fel): feline infectious peritonitis virus; FIPV is een hoogpathogene mutant van het FCoV, feliene Coronavirus. (840).
Alle katachtigen zijn gevoelig, vooral bij jonge dieren. Er is lage morbiditeit maar 100% mortaliteit.
ETIO: Is identiek aan het FECV (felien enterisch coronavirus). Het virus vermenigvuldigd in macrofagen monocyten); humorale immuniteit is dus ondoeltreffend. De celimmuniteit gebruikt de specifieke anti FIPV T lymphocyten. Het vius is gevoeling aan ether, formol, fenol en wordt geïnactiveerd na 24 uur bij 59°C. de ziekte werd voor het eerst beschreven door Holzworth in 1963. Besmetting door voedsel bezoedeld door uitwerpselen van zieke dieren. Incubatie gedurende weken tot 4 maand. De ziekte komt niet voor bij alleenlevende katten, en wordt patent na stress.
PATH: pathogenese: waarschijnlijk immuungemedieerd. De mutant heeft een hoger tropisme voor monocyten en macrofagen dan het FECV type, waardoor het virus systemisch kan verspreiden naar bloedvaten met fibrineuse vasculitis en exsudatie van eiwithoudend vocht naar pleura en peritoneum holte. (842)
twee vormen:
1. Natte of exsudatieve vorm: exsudatie in peritoneumholte en pleuraholte; abdomendilatatie, kikvorsbuik. Bij buikpapatie zijn adhesies en onregelmatige massa's voelbaar, buikwandoedeem. In 20% van de gevallen zijn er necrosehaardjes op en in de buikorganen. Deshydratatie, obstipatie. Soms is er aantasting van de tunca vaginalis bij katers. Bij pleurale aantasting (40% van de gevallen) is er dyspnea, tachypnea, stuwing, oedeem, bloedingen, pneumoniehaardjes op de longen. Er is een witgrijs fibrineus beleg op serosae van mesenterium, peritoneum, pleura en buik of thoaxorganen (pericard).
2. Droge vorm (minder frequent) aantasten van ogen: uveitis*, erytheem van de conjuctiva, epiphora, lichte corneavertoebeling, corneaoedeem, katarrale keratitis. In de voorkamer is er aanwezigheid van exsudaatvlokken, fibrine, celdebris, ontstekingscellen. Bij fundusondezoek is er exsudatieve chorioretinitis, retinitis, retinaloslating, iridocyclitis vasodilatatie. Ontstekingshaardjes in nervus opticus, papilla.
3.nerveuse vorm: paraplegia* zenuwsymptomen, dementie, convulsio*, schudden van de kop, in kringetjes lopen. Fibrineus exsudaat, necrotisch materiaal, infiltatiehaarden op de meningen. Perivasculaire cuf-fing, gliahaardjes.(319). Cerebrospinaal vocht vertoont een eiwitgehate van 50-350mg/l, 100-10.000 witte bleodcellen/ml. Antigeen kan aangetoond worden in macrofagen.
4. Algemeen: geldig voor de twee vormen: chronisch recidiverende koorts, hyperthermia° (39°5-41,5°C) die niet op antibiotica reageert, dyspnea, demping van hartgeluiden, icterus, zenuwsymptomn, oogletsels (verkleuring van iris, uveitis, letsels van retinaboedvaten, vervorming van nier, lever, darm, mesenterium lymfeknopen. anorexia, vermageren, groeistilstand bij kittens, ruw haarkleed.
Bloedanalyse vertoont: neutrofilia, lymphopenia, eosinopenia, monocytosis, normochrome, normocytaire anemia*, hypohemoglobinemia, verlaagde hematokriet. soms hypertofie van de mesenteriale lympheklieren (vastgesteld door echografie of buik-palpatie); vage digestieve en respiratoie symptomen, polydipsia.
Hyperproteïnemia, hypergammaglobulinemia°, hyper α2, hyper ß globulines, albumin/globuline <0,8, hyperbilirubinemia°, verhoogde sedimentatiesnelheid, hypefibrinogenemia icterus, bilirubinuria°, icterus*, soms uremia. (843)
DIAG:
▫karacteristieke kenmerken van ascites, pleura of synoviaal of cerebro-spinaal vocht: geel, slijmig, amberkleurig, reukloos, doorzichtig, stol-lend aan de lucht. Hoog eiwitgehalte tussen 3,2-11,8g/100ml, rivolta positief. densiteit tussen 1,017-1,032, albumin/globuline <0,8. rijk aan polymorfonucleairen. bij electroforese zijn alle serumeiwitten aanwezig in hogere concentratie, met hypergammaglobulinegehalte en omgekeerde albumine/globuline verhouding. microscopisch onderzoek van het sediment toont enkele leucocyten.
▫Serologisch is geen onderscheid te maken tussen FECV en FIPV. Bepalen van antistoftiters tegen FCoV, titers van 6400 en meer, correleren goed met de aanwezigheid van FIP. Lage titers komen overeen met weinig kans op aanwezigheid van FIP. Er is dus een goede sensibliteit (Se) en lage specificiteit (Sp). De meting wordt uitgevoerd door middel van immunoperoxidase monolayer assay op effusie vloeistof (4°, max 24 uur oud)
▫RT-qPCR, reverse transcriptase quantitative polymerase chain reaction geeft een betere Sp en Se. Gebruik van sediment, eerder dan supernatans van centrifugaat van pleurale of peritoneale effusies verhoogd de Se, omdat FeCoV serotype 1 celgebonden is. (844)
▫IF, immunofluorescentie op cellen uit effusies heeft een grote Sp, maar lage Se.
THER:
Curatief: er bestaat geen zinvolle therapie. Subklinische gevallen kunnen spontaan genezen. Matige ziektesymptomen kunnen conservatief behandeld worden, maar fatale afloop blijft de regel. aftappen van het ascites of thoraxvocht en wassen van peritoneum of thoraxholte met een fysiologische zoutoplossing met 5mg flumethasone en 200mg chloromycetine per 100ml. tylosine 160mg/kg/d en prednisolone 4mg/kg/kg/d gedurende 7-8 weken.
Prophyllaxie: Een vaccin op basis van FIPV ontwikkeld door Pfizer biedt een immuniteit in 50% van de gevallen bij katten van meer dan 16 weken, met een negatieve serologie. verwijderen van de aangetastte dieren. (277)(278)(279)(280)(281)(282)(283)(284)(285)